به نقل از «ایسنا»

احیای ۲۴۴۰ هکتار از بافت تاریخی تهران

تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۷۵۲۰۵

مدیر بافت و بناهای تاریخی از اجرای طرح‌های موضعی در ۴۴۰ هکتار حصار ناصری و ۲ هزار هکتار حصار صفوی با هدف احیای محله‌های واقع در مرکز تهران خبر داد.

به گزارش ایسنا، نیما نیازمند از برنامه های میان مدت و کوتاه مدت برای احیاء و باز زنده سازی وضعیت بافت تاریخی تهران خبر داد و گفت: با توجه به ظرفیت فوق العاده تاریخی همه نقاط تهران، بیشتر استعداد بافت و بناهای تاریخی در محدوده حصار صفوی و ناصری تهران واقع شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با اشاره به احیای محلات تاریخی در سطح شهر و ارائه طرح های موضعی در محدوده های تاریخی تهران افزود: همچنین طرح های پیشنهادی اجرایی در هر محله بافت تاریخی و قدیمی در حصار صفوی با ۴۴۰ هکتار و حصار ناصری با ۲۰۰۰ هکتار به عنوان مرکز تهران قدیم و احیای این محدوده ها به عنوان هویت شهر تهران در اولویت و دستور کار این مدیریت قراردارد.

احیای هویت معماری و شهرسازی در پایتخت از مهمترین مأموریت‌های مدیریت شهری

مدیر بافت تاریخی شهر تهران ادامه داد: احیای هویت معماری و شهرسازی در پایتخت یکی از مهمترین مأموریتهای مدیریت شهری است. حصار ناصری به عنوان قلب شهر امروزین تهران و با مرکزیت حصار صفوی و بازار قدیم قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه این محدوده تا ۹۰ سال پیش محل اصلی سکونت و فعالیت در واقع کل شهر تهران بوده است، بیان کرد: به همین دلیل امروز به عنوان میراث ارزشمند، بی بدیل و هویت ساز تهران شناخته می شود.

نیازمند یادآور شد: این اعتقاد وجود دارد که مدیریت شهری هنگام مواجهه با بافت تاریخی سه رویکرد داشته باشد؛ نخست تفکر انقطاع گرایانه و مدرنیستی که به مرکز تاریخی شهر بی توجهی کرده و در آن کانسپت های شهر مدرن را پیاده سازی می کند که این یعنی قطع هرگونه ارتباط با گذشته و زدودن حافظه تاریخی و پاکسازی میراث گذشته و به معنای خود شیفتگی نوگرایی در شهر است.

مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران با اشاره به رویکرد دوم گفت: دومین رویکرد حفاظت محور است؛ در این نگرش، بافت تاریخی را قسمت تاریخی شهر می داند و آن را به این خاطر، از کل شهر جدا کرده و خطی دور آن می کشد. در اینجا شهر را از بافت جدا می کند و این یعنی بریدن قسمتی از بدن که بعد از جدا شدن، دیگر زنده نیست. باید درک کنیم که تمام شهر یک واحد و یک پیکر است.

وی با اشاره به رویکرد سوم گفت: رویکرد سوم به عنوان رویکرد تعامل یافته و الگو، این است که ما به دنبال "حفاظت و مرمت و احیاء" بافت تاریخی هستیم. حفاظت و مرمت به معنی مدیریت تغییر با مدیریت توسعه است.

نیازمند افزود: بافت تاریخی نیز بخشی از شهر است که نیازمند توسعه درون زا است. هنر مدیریت شهری این است که بتواند توسعه را طوری مدیریت کند که در عین حال حفاظت هم در آن اتفاق بیفتد. 

وی ادامه داد: مرمت به این معنا نیست که به صورت "موزه ای" به بافت تاریخی نگاه کنیم و نباید از توسعه بافت تاریخی غافل بود. 

مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران بیان کرد: توسعه بافت های جدید شهری در کنار عدم توجه به بافت تاریخی و دگرگونی فرم و ساختار محله های قدیمی، به معنای گسترش عناصر کالبدی جدید و فراموشی عناصر تاریخی است. 

نیازمند تاکید کرد: متاسفانه امروزه این بافت ها بدون برنامه باقی مانده اند، تا حدی که امروزه عملا بر اساس تقاضا است که تعیین می شود چه اتفاقی باید در این محدوده ها رخ دهد؛ این همان آسیب مدیریتی رایج است.

وی در ادامه گفت: اعتقاد ما این است که اراده واقعی در تقویت اختیار و ساختار مدیریت بافت تاریخی با اجرای برنامه های میان مدت در حوزه بافت های تاریخی ذائقه و نگرش مردم به این بافت ها را تغییر می دهد تا به جای تخریب بناهای تاریخی، شهروندان را به سمت احیاء و باززنده سازی این بناها هدایت کنیم. 

مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران افزود: تقویت جریان زندگی و تداوم آرامش و سکونت در بافت تاریخی، صیانت از هویت و یکپارچگی بافت و احیاء ارزش های تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و رونق اقتصادی محلات در چارچوب حفظ و بهبود ارزش های کالبدی از یک سو و از سوی دیگر ضابطه مند کردن ساخت و سازها متناسب با هویت محلات تاریخی و ایجاد وحدت رویه در نحوه برخورد با بافت های تاریخی و ابنیه ارزشمند از مهمترین اهداف مدیریت بافت تاریخی شهر تهران در این دوره از مدیریت شهری است. 

وی در ادامه بیان کرد: تدوین ضوابط ساخت و ساز در محدوده‌های ثبت میراث فرهنگی در طرح تفصیلی شهرداری تهران مسکوت مانده و مالکان را معطل نگه داشته، برای حل این مشکل بازنگری طرح تفصیلی حصار ناصری یعنی کل منطقه ۱۲ و ۷۰ درصد منطقه ۱۱ با رعایت الگوی توسعه و حفاظت در دستور کار ما در معاونت شهرسازی قرار دارد.

نیازمند ادامه داد: گام بعدی اجرایی کردن صدور پروانه مرمت، احیاء و تعیین کاربرد بناهای ارزشمند و تاریخی و حرکت موثر و پیش رو در رفع مشکلات این محدوده ها و همچنین پروژه‌های اجرایی احیاء بافت تاریخی به صورت سلولی و در حد واحدهای همسایگی است که در سطح هر محله تاریخی با مشارکت های مردمی، سرمایه گذاری بخش خصوصی و آورده های شهرداری انجام می شود.

مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران در انتها تاکید کرد: این رویکرد در اکثر نقاط جهان به منظور توسعه محلی و بر اساس تشریک مساعی بین سازمانهای محلی، مسئولین و ذینفعان با موفقیت انجام شده است. این در حالی است که با توجه به اهمیت این موضوع یکی از ماموریت های مهم معاونت شهرسازی و معماری که در هویت تاریخی و فرهنگی ما ریشه دارد، احیای بافتهای تاریخی در شهر تهران است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: شهرداري تهران مدیر بافت و بناهای تاریخی شهر تهران مدیریت شهری بافت تاریخی حصار ناصری حصار صفوی محدوده ها بافت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۷۵۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

احیای خانه های تاریخی با هدف جذب گردشگری در تبریز

به گزارش خبرآنلاین از تبریز، خشت خشت تبریز، تاریخی مصور و مجسم از این کهن‌شهر، جمعیت، فرهنگ و هویت آن است. از چتر سرخ‌فام عینالی بر سر شهر تا فیروزه‌های مسجد کبود و بلندای ارک و عمارت ساعتی که هنوز هم صدای زنگ آن گذر زمان را به یاد مردمان می‌اندازد. می‌توان تاریخ را دوباره در تبریز زندگی کرد. هنوز هم می‌توان از برج یانقین بر نقاط مختلف شهر احاطه داشت و در ارک سنگر گرفت.

هر چند دست روزگار و سهل‌انگاری برخی ازدستگاه‌های متولی موجب تخریب بخش بزرگی از تاریخ این شهر شد ولی هنوز هم در گوشه و کنار شهر و به خصوص بافت مرکزی آن، شاهد خودنمایی بناهای تاریخی با همان سبک و سیاق مکتب معماری تبریز و معماری ایرانی و اسلامی هستیم.

قدمت، اصالت و حفظ بافت اصلی برخی از بناها و اماکن تاریخی تبریز همچون بزرگترین بازار مسقف جهان و مجموعه ربع رشیدی، موجب ثبت جهانی آنها شده و برخی از آنها همچون مسجد کبود در فهرست انتظار برای ثبت جهانی قرار دارند. در کنار آن بسیاری از خانه‌های تاریخی و مساجد قدیمی شهر همچون موزه قاجار، موزه آذربایجان، مقبره الشعرا، مسجد جامع تبریز، مسجد استاد شاگرد، یخچال صادقیه، یخچال له‌له بیگ و... نیز ثبت ملی شده‌اند که می‌تواند نگرانی و دغدغه فرهنگ‌دوستان و علاقمندان به تاریخ، هویت و اصالت این منطقه را از دست‌یازی افراد سودجو رفع کند.

در کنار نهادهای متولی شناسایی، حفظ و نگهداشت میراث تاریخی و فرهنگی شهر، شهرداری تبریز در راستای رفع دغدغه‌های شهروندان و پاسداشت فرهنگ، هویت و تاریخ این شهر اقدام به تملک، مرمت و پیشگیری از تغییر کاربری اماکن تاریخی کرده است.

عمارت ساعت، خانه هنر یا انجمن شهر، خانه علی موسیو، خانه ختایی، خانه نیکدل، خانه کلکته‌چی، خانه باقرخان، خانه استاد شهریار، یخچال صادقیه، حمام نوبر و بسیاری از اماکن و خانه‌های تاریخی و محورهای گردشگری امروزه در تملک شهرداری تبریز است که کاربری‌های این اماکن، موزه، یا فرهنگی و هنری است.

در کنار این تملک اماکن و خانه‌های تاریخی شهر، شهرداری تبریز همچنین اقدام به مرمت و بازسازی مجموعه‌های گردشگری، تاریخی و فرهنگی مقبره‌الشعرا، خانه ستارخان، مجموعه دو کمال و ... کرده است. هرچند ساماندهی میراث فرهنگی شهر جزو ماموریت‌های اصلی شهرداری تبریز نیست، ولی شهرداری تبریز در رفع دغدغه مردم تبریز در قبال میراث فرهنگی را اولویت کاری خود می‌داند که در این مقال نگاهی به برخی اقدامات شهرداری تبریز در حوزه احیای خانه‌های تاریخی و احداث پیاده‌راه و تکمیل محورهای گردشگری در بافت مرکزی شهر در ۲ سال گذشته می‌پردازیم.

مقبره‌الشعرا، از مدفن ۴۰۰ شاعر و عارف تا پلازای شهری

مقبره‌الشعرا یکی از جاذبه‌های مهم توریستی و گردشگری تبریز و مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر و عارف از جمله شهریار، خاقانی، ثقه‌الاسلام، قطران تبریزی و ... است که هر ساله در فصل گردشگری و ایام نوروز میزبان میهمانان داخلی و خارجی می‌شود.

ضلع شمالی این مجموعه شهریور سال ۱۴۰۱ با هشت هزار مترمربع مساحت و با هزینه ۲۵ میلیارد تومان تکمیل و به بهره‌برداری رسید که در ادامه عملیات اجرای سنگفرش بهسازی و مناسب سازی صحن جنوبی مرکزی مقبره الشعرا، ضلع شرقی، غربی و جنوبی پیرامون موزه احد حسینی به مساحت ۵ هزار متر مربع استفاده از سنگ اسپراخون و همچنین ترکیبی از سنگ قرمز آذرشهر و سنگ کوبیک و مطابق با معماری مقبره‌الشعرا اجرایی شده است.

همگون‌سازی معابر پیرامون مجموعه مقبره‌الشعرا، ساماندهی ورودی این مجموعه، حذف انواع موانع فیزیکی و بصری، حصارزدایی و حذف نرده‌های محوطه پارک، کاشته شدن گونه‌های مختلف گیاهی همچون کاج سیاه، سرو، اقاقیا، نارون و دیگر گونه‌های گیاهی در محوطه این مجموعه، ساماندهی سیستم‌های نورپردازی، تعمیر نیمکت‌ها و فضای سبز از دیگر اقداماتی است که شهرداری تبریز در راستای توسعه این مجموعه انجام داده است.

شهرداری تبریز در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۱۰ میلیارد تومان در مجموعه مقبره‌الشعرا هزینه کرده است که در سال جاری نیز تکمیل آبنمای مویکال و احداث سوغات‌سرای مقبره‌الشعرا را در دستور کار دارد.

باغ‌موزه ستارخان، قطب جدید گردشگری تبریز

تملک املاک پیرامونی خانه ستارخان و تبدیل آن به فضای سبزو احداث باغ‌موزه ستارخان یکی از پروژه‌های هویتی شهرداری تبریز است که عملیات اجرایی آن امسال به اتمام می‌رسد.

در فاز اول پروژه مجموعه فرهنگی تاریخی و گردشگری باغ موزه ستارخان، تملک ۸ ملک با هزینه ای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد ریال و در راستای حفظ و هویت افزایی خانه های تاریخی صورت می‌گیرد که با آزادسازی ششمین ملک، تملک دو ملک باقیمانده در مراحل پایانی قرار گرفت و به زودی عملیات عمرانی این مجموعه آغاز می‌شود.

این پروژه جزو طرح های مهم عمرانی تبریز محسوب می‌شود که با پیگیری شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر در این دوره مدیریت شهری قابل بهره برداری خواهد بود و پس از افتتاحش شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی در باغ موزه ستارخان خواهیم بود.

طرح فاخر باغ موزه خانه تاریخی ستارخان و با همکاری دانشکده معماری دانشگاه هنر اسلامی و معاونت شهرسازی شهرداری تبریز تدوین شده، محوطه سازی و طراحی باغ ایرانی ایجاد می شود.

احیای خانه باقرخان، سنگر مشروطه‌خواهان تبریزی

تملک و احیای خانه باقرخان یکی از پروژه‌های هویتی شهرداری تبریز است که تملک خانه اصلی و اراضی مجاور آن انجام گرفته و به زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود.

احداث پارکی با مساحت پنج هزار متر مربع در مسیر منتهی به این خانه، سنگفرش مسیر منتهی به این خانه و اتصال آن به خیابان شهید رضانژاد برنامه شهرداری تبریز در احیای این خانه تاریخی است.

شهرداری تبریز ۹۰ میلیارد تومان برای تملک و اراضی اطراف آن هزینه کرده است که در صورت حمایت دولت عملیات اجرایی آن تسریع می‌یابد.

جانی دوباره در کالبد خانه‌ی تاجران چای کلکته

بن بست کلکته‌چی در محله‌ی راسته‌کوچه، تکه‌ای از تاریخ را در دل خود جای داده است. خانه‌ تاریخی کلکته‌چی، یکی از خانه‌های تاریخی تبریز به شمار میرود که قدمت آن به دوره قاجاریه بازمی‌گردد. این خانه به خانواده‌ی کلکته‌چی، از تاجران بزرگ تبریز تعلق داشت که از یادگارهای آن‌ها می‌توان به کتابخانه‌ی کلکته‌چی در حیاط مسجد جامع اشاره کرد. ستون‌های گچ‌کاری‌شده و پنجره‌های رنگی خانه، نشان از قدمت و معماری تاریخی عمارت دارند.

با توجه به فرسودگی دیوار ها، ستونها و طاق و سقف خانه تاریخی کلکته چی، و به منظور احیاء دوباره این خانه تاریخی، عملیات مرمت این خانه تاریخی مطابق طرح و نقشه سابق این خانه، آغاز شده و به زودی شاهد تداوم مرمت دیوارها و سقف های تخریب شده این خانه، خواهیم بود.

مرمت خانه‌های تاریخی شهر گام بزرگ شهرداری تبریز در حفظ هویت شهری

در کنار تملک و احیای ابنیه تاریخی شهر، حفظ و نگهداشت میراث تاریخی و فرهنگی موجود نیز دغدغه بسیاری از علاقمندان این حوزه است. شهرداری تبریز در تعاملی مطلوب با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان، و با بهره‌گیری از نظر کارشناسان این سازمان، اقدام به مرمت خانه‌های تاریخی، یخچال‌های قدیمی، قنوات، مساجد و دیگر اماکن تاریخی شهر کرده است.

مرمت عمارت تاریخی ساعت، خانه نیکدل، خانه هنر، کتابخانه مسجد جامع تبریز، مقبره الشعرا، حیدر تکیه‌ سی، یخچال صادقیه، له‌له‌ بیگ، مدرسه دارالفنون تبریز، بازار و تیمچه‌های آن، سنگفرش بازار، باروی تبریز، خانه ختایی، مجموعه تاریخی و گردشگری ائل‌گلی و بسیاری از اماکن تاریخی، گردشگری و فرهنگی تبریز در دو سال اخیر توسط شهرداری تبریز و با نظر کارشناسی سازمان میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شده‌اند.

جریان انسان‌محوری در دل تبریز

یکی از مصادیق زیرساختی برای تحقق شهر انسان‌محور، که علاوه بر زیبایی بصری شهری، موجب کاهش هزینه‌های مدیریت شهری می‌شود، سنگفرش معابر، به‌خصوص در بافت تاریخی شهر است که مرجع گردشگری تبریز محسوب می‌شود. مدیریت شهری تبریز در همین راستا اقدام به اجرای پروژه‌های انسان‌محور در معابر تاریخی بافت مرکزی شهر و همچنین مراکز پرتردد در سطح مناطق دهگانه کرده است. در کنار این موارد، پروژه‌های ویژه‌ای همچون میدان شهید بهشتی که با الهام از نقش و طرح‌های فرش تبریز، به بهترین شکل ممکن تبدیل به موازئیک فرش شده است.

پیاده‌راه‌ها در طراحی شهری یکی از مصادیق انسان‌ محوری شهرها محسوب می‌شوند. تبریز تا پیش از این با دو پیاده‌راه تربیت و ولیعصر شناخته می‌شد که سال گذشته با احداث ۳ پیادراه "کوچه ثبت"، "کوچه کرباسی" و "کوچه دالان میرزا رضا" سرانه پیاده‌راه‌های شهری افزایش یافت و بر اساس گفته شهردار تبریز، در سال جاری هر منطقه شهرداری، مکلف به اجرای حداقل یک رشته پیاده راه شهری جدید است و اجرای این طرح در اولویت برنامه های عمرانی شهرداری قرار گرفته است.

علاوه بر پیاده‌راه های افتتاح شده، چندین طرح مشابه در مناطق مختلف شهری به ویژه محورهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری تبریز در حال اجرا هستند که با اتمام مراحل اجرایی این طرح ها، چهره شهری تبریز در این مناطق با رویکرد انسان محور و ایجاد بسترهای جدید گردشگری شهری متحول خواهد شد.

عملیات بهسازی و احداث پیاده راه در هفت منطقه از مناطق شهرداری از جمله شهرداری منطقه هشت که بدلیل واقع شدن در منطقه تاریخی و گردشگری شهر تبریز در حال اجرا است که بیشترین تعداد ایجاد پیاده راه و سنگفرش نیز در این منطقه صورت می گیرد.

شهرداری تبریز در سال گذشته حدود ۹ هزار متر طولی پیاده راه و سنگفرش معابر در سطح مناطق شهر احداث کرده است.

میراث فرهنگی و تاریخی، هویت و شناسنامه شهرها و دایره‌المعارفی اجتماعی از زندگی مردمان این شهرها در سده‌های گذشته است. مرمت و بازسازی این اماکن تاریخی و همچنین ایجد بسترهای لازم جهت حضور مردم، چراغ راه توسعه شهرها است.‌

گزارش: جهانبخش احمدیان

46

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901633